Record 5

Monday 12 February 2018

Knowledge

          การเรียนการสอนในวันนี้เป็นการนำเสนอรูปแบบการสอนในรูปแบบต่างๆ

กลุ่มที่ 1 เทคนิคการสอนแบบ storyline

          เป็นการนำสาระการเรียนรู้จากหลากหลายเรื่องมาเชื่อมโยงเข้าด้วยกัน เพื่อจัดการเรื่องรู้ภายใต้หัวเรื่องเดียวกัน โดยผูกเรื่องเป็นตอนๆเรื่องแต่ละตอนจะต่อเนื่องกันและมีลำดับเหตุการณ์ และเส้นทางการเดินเรื่องและใช้คำถามหลัก เป็นการนำไปสู่การทำกิจกรรมอย่างหลากหลายโดยการลงมือปฏิบัติ เน้นการคิด วิเคราะห์ กระบวนการกลุ่ม

** การเลือกเรื่องที่ต้องการให้เด็กศึกษา ควรเป็นเรื่องที่ใกล้ตัวเด็กและมีสถานการณ์มาเป็นตัวนำในการเข้าเรื่อง

องค์ประกอบและลักษณะกิจกรรม

1. ฉาก 

• แบ่งกลุ่มสร้างภาพ สองมิติ สามมิติ
• กำหนดรายการต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับสถานที่
• ร่วมกันอภิปรายภาพและสิ่งที่เกิดขึ้น
• อภิปรายทั่วไปเกี่ยวกับสถานที่ โดยเงื่อนไขของเวลาต่างๆ ทั้งในอดีต ปัจจุบัน และอนาคต

** ฉาก คือ การสร้างฉากหลังของเรื่องที่ต้องการให้เด็กศึกษา โดยเด็กๆ ร่วมมือกันลงมือทำ โดยการทำฉากนั้นเด็กจะได้รับการส่งเสริมพัฒนาการด้านร่างกาย จากการเคลื่อนไหวส่วนต่างๆ ของร่างกาย เมื่อเด็กสร้างผลงานสำเร็จแล้วเด็กจะเกิดความภาคภูมิใจในตนเองทำให้ได้พัฒนาการด้านอารมณ์ รวมไปถึงการได้ทำงานร่วมกับผู้อื่น และการได้ใช้ความคิดสร้างสรรค์ในผลงานด้วย

2. ตัวละคร

• ช่วยกันสร้าง (วาด ประดิษฐ์) ตัวละครที่กำหนดขึ้น
• ช่วยกันเสนอแนะว่ามีใครบ้าง ที่จำเป็นต้องมีอยู่ในเรื่องนี้
• เล่าเขียนอธิบายลักษณะนิสัย เพื่อนำไปเป็นเนื้อหาสาระการเรียนรู้ต่อไป

** ตัวละคร คือ การสร้างตัวละครจากเรื่องที่เลือกหรือเป็นการบันทึกลักษณะของตัวละครต่างๆ โดยเด็กจะเล่าเรื่องผ่านการวาดหรือประดิษฐ์ 

3. การดำเนินชีวิต

• ร่วมกันอภิปรายถึงวิถีชีวิต ของบุคคลต่างๆ ในการดำเนินชีวิตตามลักษณะความเป็นอยู่
• กิจวัตรประจำวัน การเดินทาง

4. เหตุการณ์

• ผู้เรียนได้ข้อสนอแนะถึงความเป็นไปได้ โดยการอภิปรายหรือถกเถียงร่วมกัน
• ผู้เรียนสะท้อนภาพเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น อธิบายเรื่องราวในแง่มุมต่าง ๆ

5. กฎระเบียบ

• ผู้เรียนอภิปรายถึงการกำหนดแนวทาง หลักการปฏิบัติดำเนินชีวิตร่วมกัน ตามเนื้อหาสาระ
• เขียน พิมพ์แนวทาง แผนงาน นโยบาย กิจกรรม ข้อตกลง ปิดประกาศ แจ้งให้ทราบทั่วกัน

6. จังหวะเวลา

• ให้เหตุผลต่อเหตุการณ์ ที่เกิดขึ้น ตามช่วงเวลาต่างๆ
• พัฒนาแนวคิดต่างๆ โดยการอภิปราย ปฏิบัติงานร่วมกันและบันทึกข้อมูล

7. เหตุการณ์สำคัญที่เกิดขึ้น

• ผู้สอนและผู้เรียนร่วมสร้างสรรค์กิจกรรมที่นำไปสู่การสรุปเรื่องราวต่างๆ ที่ทำให้ทุกคนมีความสุข เช่นงานเฉลิมฉลอง การมอบรางวัล
• วางแผนกำหนดกิจกรรมให้สมบูรณ์ เช่น พิธีเปิด กำหนดการ จดหมายขอบคุณ การแสดง การนำเสนอผลงาน

8. การสะท้อนผลงาน

• ผู้สอนกระตุ้นให้ผู้เรียนสะท้อนความรู้สึกวิพากษ์ประเด็นสำคัญ เปรียบเทียบความแตกต่าง สรุปความรู้ที่ได้จัดทำเอกสารเผยแพร่ ประชาสัมพันธ์ สื่อสิ่งพิมพ์ หนังสือเล่มเล็ก แฟ้มสะสมงาน

แนวทางการจัดกิจกรรม

• ศึกษาแลกเปลี่ยน เรียนรู้ วิธีการจัด กิจกรรมแบบ storyline
• ศึกษาตัวอย่างแผนการจัดการเรียนรู้แบบบูรณาการที่มีลักษณะหัวเรื่องโดยใช้เทคนิค storyline เลือกแผนที่มีความเหมาะสมกับชั้นเรียน เพื่อทดลองสอน
• เลือกแผนการจัดการเรียนรู้ที่มีความยาวสลับซับซ้อนมากขึ้นมาทดลองอีก 2-3 แผนเพื่อให้ชำนาญ
• ทดลองเขียนแผนการจัดการเรียนรู้ตามหัวข้อเรื่องที่สนใจผูกโยงเนื้อหาสาระการเรียนรู้ที่หลากหลาย เข้าด้วยกัน
• สร้างคำถามหลักเพื่อนำไปสู่การจัดการเรียนรู้แบบ storyline
• กำหนดระยะเวลาสอนในแต่ละหัวข้อ อาจกำหนดต่อเนื่องกัน 2-3 ชั่วโมงในทุกวันศุกร์ช่วงบ่าย หรือสอนวันเว้นวัน หรือสัปดาห์สุดท้าย ก่อนปิดภาคเรียน
• นำแผนไปทดลองสอน
• บันทึกหลังสอน ปรับแผน กิจกรรม ระยะเวลา
• เนื้อหาสาระการเรียนรู้
• เตรียมสื่อแหล่งการเรียนรู้ แหล่งวิทยาการ วิทยากร สถาน
• ประเมินผลงานของนักเรียน

 

อ้างอิง

สุคนร์ สินธพานนท์และคณะ.(2554) วิธีสอนตามแนวปฏิรูปการศึกษา                        

         เพื่อพัฒนาคุณภาพของเยาวชน. ห้างหุ้นส่วนจำกัด 9119    

         เทคนิคพริ้นติ้ง.

ฆนัท ธาตุทอง.(2551) การออกแบบการสอนและบูรณาการ.เพชรเกษม 

          การพิมพ์.

ข้อเสนอแนะของอาจารย์ : ควรมีวีดีโอ หรือการสาธิตตัวอย่างการสอนให้เห็นเป็นรูปธรรม

กลุ่มที่ 2 การสอนแบบวอลดอร์ฟ

ผู้ริเริ่มแนวการสอนที่รู้จักชื่อแพร่หลายแบบวอลดอร์ฟ (Waldort) คือ รูดอร์ฟ สไตเนอร์(Rudolf Steiner) วิธีการสอนของสไตเนอร์หรือวอลดอร์ฟ นั้นจัดเป็นการเรียนการสอนแบบเน้นกิจกรรมการเล่น คือ ดนตรี จังหวะ บทเพลง นิทาน เพราะกิจกรรมเหล่านี้ช่วยส่งเสริมความคิดจินตนาการของเด็ก และช่วยพัฒนาการการเคลื่อนไหวของร่างกาย

แนวการเรียนการสอนของโรงเรียนวอลดอร์ฟ

โรงเรียนแนวการเรียนการสอนแบบวอลดอร์ฟ เป็นแนวการศึกษาที่บูรณาการวิชาการไปกับกิจกรรรมต่างๆ โดยมีครูคอยดูแลและอำนวยความสะดวก เน้นการจัดบรรยากาศในการเรียนการสอนที่เน้นความงดงามของธรรมชาติทั้งในกลางแจ้งและในห้องเรียน โดยเชื่อว่าช่วยให้เกิดการเรียนรู้ที่ดี เพื่อพัฒนาให้เด็กเป็นมนุษย์ที่มีบุคลิกภาพที่สมดุลกลมกลืนไปกับโลกและสิ่งแวดล้อมและได้ใช้พลังงานทุกด้านอย่างพอเหมาะ

จุดเด่นของโรงเรียนแนวการสอนวอลดอร์ฟ

• เป้าหมาย คือ ช่วยให้มนุษย์บรรลุศักยภาพสูงสุดที่ตนมีและสามารถกำหนดความมุ่งหมายและแนวทางแก่ชีวิตของตนได้อย่างอิสระ
• เน้นเรื่องของการเชื่อมโยงมนุษย์กับจักรวาล โดยมีมุมมองว่า เด็กควรได้เล่นอย่างอิสระ ชีวิตเรียบง่ายกลมกลืนกับธรรมชาติ เน้นการสอนให้รู้จักจุดยืนที่สมดุลของตนในการใช้ชีวิตอยู่บนโลก โดยผ่านกิจกรรม 3 อย่างคือ กิจกรรมทางกาย ผ่านอารมณ์ความรู้สึก และผ่านการคิด เน้นการให้เด็กได้ใช้พลังทุกด้าน ไม่ว่าจะเป็นสติปัญญา ด้านศิลปะ และด้านการปฏิบัติอย่างพอเหมาะ
• จะสอนตามพัฒนาการของเด็ก โดยเฉพาะวัย 0-7 ปีเป็นวัยที่มีพัฒนาการทางกายมาก จึงเน้นไปที่การเล่นเพื่อพัฒนาอวัยวะส่วน
• สิ่งที่การเรียนแนววอลดอร์ฟเน้นมากคือ "จินตนาการของเด็กคือการเรียนรู้" วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้จะต้องเป็นธรรมชาติ เช่น ถ้าวาดรูป สีที่ใช้ก็จะมีแค่สีปฐมภูมิ คือ สีแดง สีน้ำเงิน สีเหลือง เท่านั้น แนวคิดนี้จะทำให้เด็กมีจิตใจอ่อนโยน มองเห็นว่าโลก สิ่งแวดล้อม และสรรพสิ่งเป็นสิ่งเดียวกันต้องช่วยกันรักษา ซึ่งส่งเสริมให้เด็กรู้จักคิดวิเคราะห์เป็น

กิจกรรมที่มุ่งเน้นในโรงเรียนวอลดอร์ฟ

ส่วนใหญ่แล้วโรงเรียนแนววอลดอร์ฟมักจะเน้นไปที่การเรียนรู้แบบธรรมชาติ ไม่มีห้องเรียน ไม่มีกระดานดำ แต่จะมีมุมต่างๆ ให้เด็กได้เรียนรู้ ได้เป็นอิสระที่จะคิดและสร้างสรรค์ หรือหากเด็กๆ ต้องการเล่นตุ๊กตา เล่นรถ ในห้องก็จะมีข้าวของที่ทำจากธรรมชาติให้ประดิษฐ์ดัดแปลงเล่นกัน เช่น ผ้าหลากสี ท่อนไม้ เปลือกไม้ ลูกสน เป็นต้น ทุกอย่างจะถูกกำหนดให้เป็นได้สารพัดตามแต่ใจเด็กๆ

สภาพแวดล้อมในโรงเรียนวอลดอร์ฟ

รูดอร์ฟ สไตเนอร์ นักปรัชญาชาวเยอรมัน ผู้ริเริ่มแนวการเรียนการสอนแนววอลดอร์ฟเชื่อว่า สิ่งแวดล้อมที่ดีจะช่วยให้เกิดการเรียนรู้ที่ดี โดยเฉพาะเด็กๆ ที่มีจิตใจละเอียดอ่อนจะซึมซับสิ่งแวดล้อมและเรียนรู้ได้ง่าย ดังนั้นการจัดบรรยากาศทั้งในและนอกชั้นเรียนจึงเป็นเรื่องสำคัญ มีการเน้นความงดงามตามธรรมชาติ เช่น การจัดสีที่นุ่มนวล แสงสว่างจากธรรมชาติที่ไม่จัดจ้า ตลอดจนเสียงที่เกิดจากสิ่งแวดล้อม เช่น นกร้อง ใบไม้ไหว น้ำไหลริน หรือเสียงดนตรีที่ไพเราะ จะสร้างความรู้สึกอบอุ่น อ่อนโยน และสดชื่นให้เกิดขึ้นในจิตใจเด็กเด็กจะมีพลังตื่นตัวและมีสมาธิในการเรียนรู้ได้ไม่ยาก

สิ่งที่เด็กได้รับจากการเรียนโรงเรียนวอลดอร์ฟ

            การเรียนการสอนแนววอลดอร์ฟจะช่วยให้เด็กเติบโตเป็นมนุษย์ที่มีบุคลิกภาพสมดุลกลมกลืนกับโลกและสิ่งแวดล้อม ให้เด็กได้พัฒนาทั้งร่างกายและจิตวิญญาณควบคู่กันไป เด็กจะพัฒนาถึงศักยภาพสูงสุดของตนได้ โดยการเรียนรู้ของเด็กนั้นจะเป็นไปอย่างสมดุล โดยการเรียนรู้ทางกาย (การลงมือทำ) หัวใจ (ความรู้สึก ความประทับใจ) และสมอง (ความคิด)

อ้างอิง

อารี สัณหฉวี. นวัตกรรมปฐมวัย. ปีที่พิมพ์ 2537 การสอนแบบวอลดอร์ฟจะพัฒนาเด็กได้อย่างไร

แนวการเรียนการสอนของโรงเรียนวอลดอร์ฟ เรียบเรียงข้อมูลจาก : พ็อกเก็ตบุ๊กส์ เลือกอนุบาล เพื่อสร้างอนาคตลูก จาก สำนักพิมพ์รักลูกบุ๊กส์

ข้อเสนอแนะของอาจารย์ : การเรียนการสอนตามแนววอลดรอฟ เป็นวิธีการเรียนรู้ที่อิงธรรมชาติ หากเราไปเป็นครูต่างจังหวัดเราสามารถใช้กิจกรรมตามได้

กลุ่มที่ 3 แนวการสอนแบบภาษาธรรมชาติ

ข้อเสนอแนะของอาจารย์ : การสอนแบบภาษาธรรมชาติเป็นเพียงปรัชญาความเชื่อ ไม่ใช่วิธีการสอนที่ต้องทำตามขั้นสอน ภาษาธรรมชาติคือการสอนบูรณาการเรื่องภาษา ไปในกิจกรรมต่างๆ เพื่อให้เด็กได้เรียนรู้แต่ยังไม่ได้เน้นให้เด็กอ่านเขียนมาก

Skills

       - ทักษะสรุปข้อมูล

       - ทักษะการฟัง

       - ทักษะการคิดอย่างมีเหตุผล

Technique teaching

       - การบรรยายความรู้

       - การถามตอบเพื่อกระตุ้น

       - การอธิบายเพิ่มเติมจากข้อมูลที่มีอยู่

Adoption

       - สามารถนำความรู้ที่ได้รับจากการเรียนไปใช้ได้ โดยการปรับรูปแบบการเรียนการสอนเพื่อนำไปพัฒนาเด็กปฐมวัยผ่านกิจกรรมต่างๆ และยังได้เข้าใจธรรมชาติของเด็กมากขึ้นอีกด้วย

Assessment

       ประเมินตนเอง 

              - เข้าเรียนตรงเวลา แต่งกายเรียบร้อย มีการตอบคำถาม และตั้งใจฟังอาจารย์

       ประเมินเพื่อนร่วมชั้น 

              - เพื่อนๆ เข้าเรียนตรงเวลา ช่วยกันตอบคำถามและตั้งใจเรียน 

       ประเมินอาจารย์ผู้สอน 

              - อาจารย์เข้าสอนตรงเวลา มีการถามตอบกับนักศึกษาอยู่ตลอด

**คำศัพท์**

encourage    แปลว่า     ส่งเสริม
Lifestyle แปลว่า การดำเนินชีวิต
develop         แปลว่า     พัฒนา
motion           แปลว่า     การเคลื่อนไหว
process         แปลว่า     แนวทาง